Wykup nieruchomości zagrożonych powodzią. Czy warto?

Mieszkasz w strefie bezpośredniego ryzyka powodziowego? Obawiasz się kolejnych ulewnych deszczy i katastrof hydrologicznych? Skarb Państwa oferuje wykup nieruchomości położonych w strefie wody 10-letniej w celu zwiększenia bezpieczeństwa powodziowego w Polsce. Sprawdź, jakie są warunki przystąpienia do programu.

Powodzie są coraz większym zagrożeniem

Wody Polskie przypominają, iż zeszłoroczna powódź spowodowała szkody materialne rzędu 12 mld zł. Zalanych zostało ponad 10 tys. domów mieszkalnych i 800 budynków o funkcjach społecznych, takich jak szkoły czy szpitale. Niestety, zmiana klimatu sprzyja występowaniu naprzemiennych susz i intensywnych opadów deszczu, które prowadzą do rozległych powodzi, a Polska musi się na nie przygotować.

Wykup nieruchomości położonych na obszarze szczególnego zagrożenia powodzią ma służyć zwiększeniu bezpieczeństwa osób i mienia. Na takich gruntach obowiązuje zakaz wznoszenia nowych budynków i rozbudowy istniejących. Wody Polskie mogą jednak prowadzić na nich prace związane z budową, utrzymaniem lub modernizacją wałów przeciwpowodziowych i innych urządzeń ochronnych.

Wykup nieruchomości – podstawowe zasady

Możliwość dobrowolnej sprzedaży nieruchomości Skarbowi Państwa dotyczy dwóch scenariuszy:

• nieruchomości położonych w strefie, gdzie prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi w związku z bliskością rzeki lub ukształtowaniem terenu wynosi co najmniej 10 proc. Weryfikację ryzyka można samodzielnie przeprowadzić korzystając z Hydroportalu lub zwrócić się do odpowiedniego Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej (RZGW);
• budynków zniszczonych przez powódź, których odbudowa lub remont są niewskazane ze względu na możliwość ponownego zniszczenia. W tym przypadku możliwy jest wykup nieruchomości gruntowych i budynkowych, w tym również budynków o przeznaczeniu innym niż mieszkalne.

Wykup nieruchomości prowadzony jest za pośrednictwem Wód Polskich, ale na rzecz Skarbu Państwa. Na realizację programu do 2034 r. przeznaczono w budżecie 800 mln zł. Plany wykupu są co roku aktualizowane na podstawie opinii wydawanych przez gminy dotknięte powodzią. W ten sposób identyfikuje się nieruchomości, które już doznały poważnych zniszczeń lub utrudniają prowadzenie dalszych działań z zakresu ochrony przeciwpowodziowej.

Szansa na nowy start

Trudno jest wyobrazić sobie dramat, któremu stawić czoła musiało 250 tys. Polaków ubiegłej jesieni. Zniszczone domy, szkody majątkowe i trauma psychiczna to problemy, z którymi wielu mieszkańców południowej części kraju boryka się do dziś. Dobrowolny wykup nieruchomości stwarza wyjątkową okazję do przeprowadzki w bezpieczniejsze miejsce i rozpoczęcia nowego życia bez strachu.

Warunki finansowe programu są korzystne. Cena wykupu opiera się na opinii rzeczoznawcy majątkowego i wynosi 120 proc. wartości rynkowej danej nieruchomości. Kwota ta obejmuje wartość gruntów, legalnie wzniesionych budynków i lokali mieszkalnych oraz zabudowań typu garaże z dnia poprzedzającego powódź.

Z punktu widzenia Skarbu Państwa wykup nieruchomości daje unikalną szansę na zwiększenie dostępu do rzek celem wzmocnienia ochrony powodziowej. Przeprowadzki ludności umożliwią swobodny przepływ wód powodziowych i zminimalizują straty materialne w przyszłości.

Według naukowców z Uniwersytetu w Uppsali ogromne straty związane z powodziami w ciągu ostatniego półwiecza skłaniają coraz więcej osób do przesiedlania się na tereny oddalone od brzegów rzek. To jedno z kluczowych działań adaptacyjnych, które rozważane jest również w kontekście rosnącego poziomu mórz i zagrożenia dla miast przybrzeżnych.

O dramacie ubiegłorocznej powodzi pisze Agnieszka Hobot w felietonie Rok po wielkiej powodzi. Historie, które zostają