3 godzin temu
Handel długami w Polsce ma stać się prostszy. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego pracuje nad zmianami w kodeksie cywilnym, które zniosą sztywne zakazy cesji i uregulują obrót wierzytelnościami przyszłymi oraz ich częściami. Nowe przepisy mają zwiększyć swobodę na rynku, a jednocześnie chronić dłużników przed nadużyciami.
Fot. Warszawa w Pigułce
Obrót długami ma być prostszy. Szykują się zmiany w kodeksie cywilnym
Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego pracuje nad nowelizacją przepisów, które mają zrewolucjonizować handel wierzytelnościami. Celem jest ułatwienie obrotu długami, w tym wierzytelnościami przyszłymi i częściowymi, przy jednoczesnym zachowaniu ochrony dla dłużników. Choć rewolucji nie będzie, prawnicy spodziewają się zauważalnych zmian w praktyce gospodarczej.
Koniec z bezwzględnym zakazem cesji
Dziś zakaz przelewu wierzytelności (tzw. pactum de non cedendo) oznacza faktyczne wyłączenie obrotu. Komisja chce znieść ten sztywny mechanizm i zastąpić go rozwiązaniem pośrednim. Zakaz przez cały czas będzie chronił dłużnika, ale nie w sposób absolutny – pojawią się narzędzia zabezpieczające jego interesy.
Zdaniem części prawników poluzowanie tych rygorów może poprawić płynność finansową wierzycieli i zwiększyć ich potencjał gospodarczy. Inni przestrzegają jednak przed zachwianiem równowagi kontraktowej i ryzykiem destabilizacji stosunków prawnych.
Patologie rynku wierzytelności
Eksperci zwracają uwagę, iż obecny system sprzyja nadużyciom. Wierzytelności bywają przelewane wielokrotnie, a dłużnicy nie wiedzą, kto faktycznie jest ich wierzycielem. To rodzi chaos i nieufność wobec działań windykacyjnych, które często odbierane są jako agresywne.
Dochodzi również do obchodzenia przepisów prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego. Firmy powiązane z dłużnikiem, które nie mogą głosować w postępowaniu, przenoszą wierzytelności na inne podmioty, aby zyskać przewagę. Z kolei wierzyciele skarżą się, iż zakaz przelewu utrudnia im odzyskiwanie należności i ogranicza dostęp do gotówki.
Cesja wierzytelności przyszłych i częściowych
Najwięcej aprobaty budzi propozycja wprowadzenia jasnych regulacji dotyczących cesji wierzytelności przyszłych i ich części. Choć orzecznictwo już wcześniej dopuszczało takie rozwiązania, kodeks cywilny nie zawierał wprost stosownych zapisów. Teraz mają one zostać ujęte w przepisach, co zwiększy pewność obrotu prawnego.
Prawnicy podkreślają, iż to krok w stronę większej klarowności. Dzięki nowym regulacjom wierzyciele zyskają możliwość elastycznego zarządzania swoimi roszczeniami, a rynek stanie się bardziej przewidywalny.
Równowaga między wierzycielem a dłużnikiem
Prace Komisji Kodyfikacyjnej mają jeden cel – stworzyć system, który z jednej strony ułatwi obrót długami, a z drugiej zabezpieczy interesy dłużników. Jak zapowiadają eksperci, nie chodzi o rewolucję, ale o wprowadzenie przejrzystych zasad, które zakończą okres interpretacyjnych sporów i patologicznych praktyk.
