Apel o równe traktowanie regionów węglowych
W dniach 24-25 czerwca 2025 roku w Koninie odbyło się doroczne wydarzenie organizowane przez Komisję Europejską – Annual Political Dialogue. Spotkanie zgromadziło przedstawicieli regionów węglowych z całej Unii Europejskiej i było okazją do omówienia postępów w realizacji Inicjatywy na rzecz regionów węglowych w transformacji. W jego trakcie doszło do ważnego wydarzenia – przedstawiciele regionów wykluczonych z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST) złożyli apel do komisarza UE, Dana Jørgensena.
Regiony poza Funduszem Sprawiedliwej Transformacji
List przekazany Komisji Europejskiej został podpisany przez reprezentantów regionów: Turowa, Kozienic, Bogdanki, Sieniawy, Połańca, Ostrołęki, Opola i Dolnej Odry. W tych lokalizacjach przez cały czas funkcjonują kopalnie lub elektrownie węglowe, które są ważnym źródłem zatrudnienia oraz dochodów podatkowych dla gmin. Mimo to, wspomniane regiony nie korzystają ze środków Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.
Przyczyny wykluczenia z mechanizmów wsparcia
Część regionów nie została uwzględniona w procesie transformacji z powodu zbyt mało ambitnych terminów zakończenia działalności węglowej zawartych w ich Terytorialnych Planach Sprawiedliwej Transformacji. Inne obszary nie były brane pod uwagę w ogóle. Brak dostępu do funduszy unijnych skutkuje powstaniem transformacji „dwóch prędkości” – podczas gdy jedne regiony korzystają z unijnego wsparcia, inne zostają w tyle, bez dostępu do kluczowych narzędzi finansowych.
Postulat tymczasowego wsparcia
W liście skierowanym do komisarza Jørgensena pojawiła się propozycja tymczasowego wsparcia dla pominiętych regionów. Jako możliwe źródła wskazano Fundusz Modernizacyjny oraz dochody z systemu EU ETS. Według sygnatariuszy apelu, tylko pełne włączenie wszystkich regionów węglowych w proces sprawiedliwej transformacji zapewni spójność i równość w realizacji unijnej polityki klimatycznej.
Zobacz również:- Wykluczeni z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji – czy Turów, Bogdanka, Kozienice i Połaniec otrzymają wsparcie?
- Regiony bez wsparcia z FST? Instrat chce aktywacji nowego filaru Funduszu Modernizacyjnego
Źródło: Fundacja Instrat
