Lachoskie Godonie znów wybrzmiały w Niskowej. Gwara Lachów Sądeckich w centrum uwagi

6 grudnia 2025 roku Niskowa ponownie stała się stolicą lachowskiego słowa. Odbyła się tam kolejna edycja konkursu gwary „Lachoskie Godonie” im. Stanisława Kunickiego – wydarzenia, które od lat chroni, popularyzuje i dokumentuje unikatowe dziedzictwo językowe Lachów Sądeckich.

Konkurs z tradycją i misją

„Lachoskie Godonie” od dwudziestu lat organizowane są przez Stowarzyszenie Lachów Sądeckich we współpracy z partnerami regionalnymi. Tegoroczna edycja została przygotowana wspólnie z Małopolskim Centrum Kultury SOKÓŁ. Celem konkursu jest nie tylko kultywowanie tradycji gawędziarskich, ale także budzenie zainteresowania dzieci i młodzieży językiem przodków oraz utrwalanie najcenniejszych zjawisk gwary lachowskiej. Organizatorem, przy współpracy z MCK Sokół było Stowarzyszenie Lachów Sądeckich (prezes – Jan Smoleń). Podczas prezentacji obecni byli również Andrzej Zarych – dyrektor MCK Sokół, ks. Krzysztof Prokop – proboszcz Niskowej, Paweł Łabuda – radny powiatu nowosądeckiego, Marek Pławiak i Rafał Kmak – radni gminy Chełmiec.

Ponad czterdziestu zgłoszonych, trzy pokolenia gawędziarzy

Do udziału w konkursie zgłosiło się 44 uczestników z obszaru regionu etnograficznego Lachów Sądeckich. Ostatecznie przed komisją artystyczną zaprezentowało się 24 wykonawców w kategorii dziecięcej, 7 w kategorii młodzieżowej oraz 13 dorosłych gawędziarzy. Prezentacje po raz kolejny pokazały, iż gwara Lachów Sądeckich wciąż żyje i jest przekazywana kolejnym pokoleniom.

Najlepsi gawędziarze 2025 roku

Komisja Artystyczna, w skład której weszli: dr Zenon Szewczyk – językoznawca i autor „Słownika gwary Lachów Sądeckich”, dr Łukasz Zapała – językoznawca i koordynator ds. edukacji MCK SOKÓŁ oraz Monika Kurzeja – filolog i specjalistka ds. dokumentowania niematerialnego dziedzictwa kulturowego, przyznała najwyższe nagrody.

W kategorii dziecięcej pierwsze miejsca zdobyły Faustyna Siedlarz z Boguszy, Alicja Szczygieł z Mszalnicy, Łucja Szewczyk z Mszalnicy oraz Julia Seruga z Bilska. W kategorii młodzieżowej zwyciężyła Anna Florek z Mszalnicy. Wśród dorosłych najwyżej oceniono Józefa Banacha z Mokrej Wsi oraz Krzysztofa Kunickiego ze Stronia.

Przepustka na „Sabałowe Bajania”

Najlepsi wykonawcy uzyskali kwalifikację do Ogólnopolskiego Konkursu Gawędziarzy, Instrumentalistów, Śpiewaków, Drużbów i Starostów Weselnych „Sabałowe Bajania”, który odbędzie się w 2026 roku w Bukowinie Tatrzańskiej. Komisja zakwalifikowała Alicję Szczygieł i Łucję Szewczyk z Mszalnicy, Annę Florek z Mszalnicy, Józefa Banacha z Mokrej Wsi oraz Krzysztofa Marcisza z Koniuszowej.

Honorowy patronat Województwa Małopolskiego

Honorowy Patronat nad wydarzeniem objęli Łukasz Smółka – Marszałek Województwa Małopolskiego oraz Iwona Gibas – Członek Zarządu Województwa Małopolskiego. Konkurs w Niskowej po raz kolejny udowodnił, iż gwara Lachów Sądeckich pozostaje ważnym i żywym elementem tożsamości regionu.

Źródło i fot.: MCK Sokół