1 tydzień temu
Irlandia zakończyła w piątek produkcję energii elektrycznej z węgla, dołączając do rosnącej grupy europejskich państw, które całkowicie wyeliminowały węgiel z miksu energetycznego. Zamknięcie elektrowni węglowej w Moneypoint czyni z Irlandii szóste państwo w Europie, które zrezygnowało z węgla.
Ten przełom był możliwy dzięki imponującemu rozwojowi odnawialnych źródeł energii. Na przełomie tysiącleci energia wiatrowa pokrywała zaledwie 1 proc. zapotrzebowania na prąd w Irlandii. Dziś dostarcza już ponad jedną trzecią energii elektrycznej, co pozwoliło na całkowite wycofanie węgla z irlandzkiego systemu elektroenergetycznego.
– Irlandia po cichu napisała swoją energetyczną historię na nowo, zastępując trujący węgiel rodzimą energią odnawialną. Ale to jeszcze nie koniec. Priorytetem rządu musi być teraz budowa systemu energetycznego dostosowanego do realiów przyszłości opartej na OZE – z magazynowaniem, elastycznością i infrastrukturą sieciową niezbędną do działania wyłącznie w oparciu o czystą, krajową energię odnawialną – wskazuje Alexandru Mustață, ekspert ds. węgla i gazu w Beyond Fossil Fuels.
Choć Moneypoint będzie do 2029 roku pełnić ograniczoną rolę rezerwową, polegającą na spalaniu oleju opałowego na polecenie operatora sieci EirGrid w sytuacjach awaryjnych, jej wycofanie z rynku energii elektrycznej stanowi istotny krok na drodze Irlandii do systemu bez paliw kopalnych, opartego na odnawialnych źródłach.
– Zakończenie spalania węgla w Moneypoint to istotny sygnał postępu i jasny dowód na to, iż era paliw kopalnych w Irlandii może i musi się skończyć. Rząd musi teraz zadbać, by wykorzystanie oleju opałowego ograniczono do absolutnego minimum, a docelowo całkowicie z niego zrezygnowano. Co więcej, najważniejsze jest zatrzymanie ekspansji centrów danych, które zwiększają nasze uzależnienie od zanieczyszczającego i kosztownego gazu – mówi Jerry Mac Evilly, dyrektor ds. kampanii w irlandzkim oddziale Friends of the Earth.
– Nie możemy też ignorować faktu, iż rząd planuje budowę nowych elektrowni gazowych o potencjale co najmniej 2 GW, nie mając przy tym strategii ograniczenia niebezpiecznego uzależnienia Irlandii od gazu. To najwyższy czas, by rząd jasno opowiedział się za systemem zeroemisyjnym, który będzie oparty na magazynowaniu energii, redukcji zapotrzebowania i odnawialnych źródłach energii – dodał Mac Evilly.
Zamknięcie Moneypoint rozpoczyna przełomowe lato dla dekarbonizacji Europy. W ciągu najbliższych miesięcy podobne decyzje mają zapaść w Hiszpanii i we Włoszech, gdzie planowane jest zamknięcie ostatnich elektrowni węglowych na kontynentalnej części tych krajów. Kraje te staną się więc wolne od węgla – z wyjątkiem Balearów i Sardynii.
Łącznie już 15 państw w Europie działa w oparciu o systemy energetyczne bez węgla, a kolejne 10 planuje zakończyć jego wykorzystywanie w ciągu najbliższych pięciu lat. To potwierdza nową rzeczywistość: Europa ostatecznie odchodzi od węgla.
Beyond Fossil Fuels to kampania organizacji społeczeństwa obywatelskiego, której celem jest zapewnienie, by do 2035 roku cała energia elektryczna w Europie pochodziła ze źródeł odnawialnych. Kampania ta rozwija i kontynuuje działania inicjatywy Europe Beyond Coal, stawiającej sobie za cel odejście od węgla w produkcji energii elektrycznej i ciepła najpóźniej do 2030 roku.
