13 maja 2025 roku to dzień inauguracji wyjątkowej ogólnopolskiej inicjatywy Instytutu Pamięci Narodowej. W ramach akcji „Wszyscy jesteśmy ze Śląska!” Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach oznaczy znakiem pamięci „Tobie Polsko” groby uczestników trzech powstań śląskich.
W ciągu całego 2025 roku przedstawiciele IPN odwiedzą wszystkie 16 województw w Polsce, by oddać hołd bohaterom walk o polskość Górnego Śląska. Celem akcji jest popularyzacja wydarzeń z lat 1919, 1920 i 1921 – trzech zrywów, które odegrały fundamentalną rolę w kształtowaniu granic odrodzonej Rzeczypospolitej.
Start w Kuklówce Zarzecznej i Łodzi
Wydarzenie zainaugurują uroczystości 13 maja w województwie mazowieckim i łódzkim.
-
Na cmentarzu parafialnym w Kuklówce Zarzecznej (gmina Radziejowice) zostanie oznaczony grób śp. Jana Siwca.
-
Na Starym Cmentarzu w Łodzi (część rzymskokatolicka przy ul. Ogrodowej) uhonorowana zostanie Władysława Kenig-Olbromska.
W wydarzeniach wezmą udział rodziny powstańców, władze samorządowe i zaproszeni goście.
Znak pamięci „Tobie Polsko” – symbol oddania i walki
Znak pamięci „Tobie Polsko” ma postać porcelanowego proporczyka o wymiarach ok. 20 x 8 cm. Umieszczono na nim inskrypcję „Tobie Polsko”, stylizowanego orła w otoczeniu dat powstań oraz napisy „Grób Powstańca Śląskiego” i „Instytut Pamięci Narodowej”.
Inspiracją był sztandar wykonany w 1920 r. w pracowni przy redakcji „Katolika” w Bytomiu, dziś przechowywany w Muzeum Czynu Powstańczego w Górze Świętej Anny. To symbol powstańczego ducha i przypomnienie, iż walka o polskość miała wymiar ogólnonarodowy.
Ogólnopolski zasięg akcji
W kolejnych miesiącach 2025 roku IPN odwiedzi:
-
Maj: woj. mazowieckie, łódzkie, podkarpackie, lubelskie
-
Czerwiec: małopolskie, świętokrzyskie, lubuskie, zachodniopomorskie
-
Wrzesień: wielkopolskie, kujawsko-pomorskie, warmińsko-mazurskie, pomorskie, Warszawa
-
Październik: dolnośląskie, opolskie
-
Listopad: podlaskie
-
Cały rok: województwo śląskie – miejsce szczególne w tej historii
122 groby już oznaczone
Akcja oznaczania grobów rozpoczęła się w 2021 roku – w setną rocznicę zakończenia III powstania śląskiego. Do tej pory IPN oznaczył 122 mogiły. W 2025 roku do tej liczby dołączą kolejne, co pomoże w zachowaniu pamięci o ludziach, którzy poświęcili swoje życie dla sprawy narodowej.
Źródło: Instytut Pamięci Narodowej – Oddział w Katowicach