Zakres i cel badania
Na przełomie kwietnia i maja 2025 r. Urząd Regulacji Energetyki (URE) wspólnie z agencją badawczą Smartscope przeprowadził drugie ogólnopolskie badanie opinii publicznej dotyczące rynku energii elektrycznej. Uczestnikami byli konsumenci odpowiedzialni za opłacanie rachunków za prąd w gospodarstwie domowym. W badaniu uwzględniono też dwie nowe grupy: prosumentów (15%) oraz użytkowników pomp ciepła (10%).
Badanie objęło 1025 respondentów i zostało przeprowadzone metodą CAWI. Zakres tematyczny podzielono na dziewięć bloków, m.in. wiedzę o rynku energii, ocenę faktur, świadomość mechanizmów rynkowych oraz potrzeby konsumenckie.
Niska świadomość mechanizmów rynkowych
Zaledwie 29% badanych deklaruje, iż rozumie, jak działa rynek energii, a tylko 24% twierdzi, iż zna rolę instytucji odpowiedzialnych za politykę energetyczną. Ponad 60% respondentów wątpi w gotowość Polski na ewentualny kryzys energetyczny, a 66% obawia się niekontrolowanego wzrostu cen energii.
Co Polacy wiedzą o swoim zużyciu energii?
Jedynie 23% ankietowanych potrafi wskazać roczne zużycie energii w swoim gospodarstwie. Średni ostatni rachunek za prąd wyniósł 289 zł. 74% badanych uważa, iż rachunki są bardziej uciążliwe niż 2–3 lata temu, a odsetek ten rośnie do 80% wśród mieszkańców domów jednorodzinnych i szeregowych.
Źródło: URECzy konsumenci rozumieją swoje rachunki?
Większość (88%) wie, iż rachunek składa się z części dotyczącej zużycia i dystrybucji, ale aż 38% nie rozumie tej różnicy. 41% uznaje faktury za czytelne, a 40% za zrozumiałe. Pomaga w tym graficzne przedstawienie danych i wyraźne wyróżnienie kwoty do zapłaty.
Co piąty respondent miał problemy z rachunkiem, najczęściej wskazując na zbyt wysoką kwotę (35%) i niezrozumiałe opłaty (32%). Aż 61% badanych spotkało się z oszustwami – najczęściej z wezwaniami do natychmiastowej zapłaty (47%) lub podszywaniem się pod sprzedawcę energii (41%).
Źródło: UREŹródła informacji i znajomość instytucji
Najczęstszym źródłem wiedzy o rynku energii są doświadczenia własne z firmami energetycznymi (43%), media tradycyjne (42%) oraz strony internetowe sprzedawców (39%). Tylko 4% korzysta z porównywarek cen energii. Połowa badanych zna Urząd Regulacji Energetyki, a 52% wie, iż to Prezes URE zatwierdza taryfy za energię.
Oczekiwania wobec systemu i propozycje zmian
70% badanych oczekuje skuteczniejszej kontroli cen energii, a 64% – większego wsparcia dla OZE. Jako najważniejsze kierunki rozwoju wskazano: budowę magazynów energii (65%), morskie farmy wiatrowe (58%), energetykę jądrową (55%) oraz lądowe farmy wiatrowe i mrożenie cen (po 54%).
Potrzeba dalszej edukacji
Eksperci, w tym profesor Aleksandra Wagner z Uniwersytetu Jagiellońskiego, wskazują na konieczność wzmacniania kompetencji odbiorców w trzech obszarach: poznawczym, emocjonalnym i praktycznym. URE podkreśla, iż rzetelne pomiary świadomości konsumenckiej to krok w kierunku lepszej regulacji rynku i wzmacniania pozycji konsumenta.
Zobacz również:- URE: pięciu wytwórców otrzyma 1,5 mld zł wsparcia z drugiej aukcji kogeneracyjnej 2025
- URE ogłasza pierwszą aukcję dla morskich farm wiatrowych w Polsce
- URE zatwierdza taryfy na 2026: wyższe koszty przesyłu gazu
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki
