7 godzin temu
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przygotowuje się do ponownego przeliczenia emerytur, które przez lata były zaniżane z powodu błędnych przepisów. Zmiany obejmą przede wszystkim osoby, które przeszły na świadczenie w latach 2009–2019, a ich wysokość była niższa z powodu tzw. „pułapki czerwcowej”. Dla wielu seniorów oznacza to nie tylko wyższe wypłaty, ale również jednorazowe wyrównania, które mogą sięgnąć kilku tysięcy złotych.
Fot. Warszawa w Pigułce
Emerytury czerwcowe pod lupą
ZUS przez lata stosował w czerwcu mniej korzystną waloryzację składek, co powodowało, iż osoby składające wniosek o emeryturę właśnie w tym miesiącu otrzymywały świadczenie choćby o 12 procent niższe niż ci, którzy przeszli na emeryturę w lipcu. Różnice te w dłuższej perspektywie oznaczały stratę choćby kilkunastu tysięcy złotych.
Problem trwał aż do 2021 roku, kiedy wprowadzono nowe zasady waloryzacji, jednak objęły one jedynie osoby przechodzące na emeryturę po tej dacie. Osoby z wcześniejszych roczników pozostały bez rekompensaty. Dopiero wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2022 roku uznał te przepisy za niezgodne z konstytucją, otwierając drogę do zmian.
ZUS przeliczy świadczenia automatycznie
Od 1 stycznia 2026 roku wejdą w życie nowe przepisy zobowiązujące ZUS do automatycznego przeliczenia emerytur dla około 100 tysięcy seniorów. Osoby te nie będą musiały składać żadnych wniosków – przeliczenie nastąpi z urzędu.
Średni wzrost świadczenia ma wynieść około 220 zł miesięcznie, co dla wielu emerytów oznacza roczny zysk sięgający blisko 2000 zł. Oprócz tego ZUS wypłaci jednorazowe wyrównanie obejmujące okres od lipca 2025 roku do momentu ponownego przeliczenia. Szacunkowo będzie to kwota od 1440 zł do choćby 2070 zł brutto.
Seniorzy walczą o wyrównanie w sądach
Nie wszyscy jednak zadowolą się ustawowym rozwiązaniem. Coraz więcej seniorów decyduje się na walkę z ZUS w sądzie, domagając się pełnego wyrównania świadczeń za wcześniejsze lata. I co ważne – wielu z nich wygrywa.
Prawnicy wskazują, iż zgodnie z obowiązującym orzecznictwem możliwe jest uzyskanie rekompensaty choćby za trzy lata wstecz, zanim roszczenia ulegną przedawnieniu. W takich przypadkach seniorzy otrzymują nie tylko podwyższone emerytury, ale także wyrównania rzędu od 5 do 10 tysięcy złotych.
Co dalej?
ZUS zapowiada, iż wszystkie przeliczenia zakończy do końca marca 2026 roku. Choć zmiany nie zrekompensują w pełni strat z poprzednich lat, są pierwszym krokiem w stronę naprawienia wieloletnich błędów systemowych.
Eksperci podkreślają jednak, iż osoby poszkodowane powinny zachować czujność – jeżeli przeliczenie automatyczne nie obejmie pełnej kwoty, warto rozważyć dochodzenie swoich praw na drodze sądowej. Dla wielu emerytów taka decyzja może oznaczać nie tylko wyższe świadczenie, ale też odzyskanie należnych pieniędzy sprzed lat.
