Zielony Ład na ostro czy łagodnie? Znamy plan Komisji Europejskiej na 2026

Zdjęcie: https://euractiv.pl/section/energia-i-srodowisko/news/zielony-lad-na-ostro-czy-lagodnie-znamy-plan-komisji-europejskiej-na-2026/

Znamy plany Komisji Europejskiej na przyszły rok w obszarach ochrony środowiska, klimatu i energetyki. Tendencją, którą można zauważyć, jest przejście od ściśle klimatycznego postrzegania Zielonego Ładu do nacisku na konkurencyjność przemysłu.

Program prac Komisji Europejskiej na 2026 rok wskazuje, iż KE przechodzi od środowiskowo-klimatycznego podejścia w pierwotnym duchu Zielonego Ładu z pierwszej kadencji Ursuli von der Leyen do ery Czystego Ładu Przemysłowego, w której głównym celem będzie wzmocnienie konkurencyjności gospodarki.

30-stronicowy dokument, do którego dotarł EURACTIV, zawiera zapowiedź prac KE w obszarach środowiska, energetyki i transportu.

Środowisko

W planach na 2026 r. nie znalazła się reforma rozporządzenia w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), co wskazuje, iż Komisja Europejska chce przedstawić jej propozycję jeszcze w tym roku.

Wniosku w sprawie REACH nie ma jednak także w najnowszym, tymczasowym harmonogramie Komisji, który obejmuje prace zaplanowane do końca listopada. Jak ustalił EURACTIV, w samej instytucji toczy się spór między zwolennikami modernizacji przepisów a tymi, którzy chcą je „uprościć” lub złagodzić.

Projektem z zakresu polityki środowiskowej, jakim KE zamierza się zająć w przyszłym roku, jest natomiast akt w sprawie gospodarki o obiegu zamkniętym, planowana na trzeci kwartał.

Energia

Motywem przewodnim większości planowanych działań w obszarze energii ma być elektryfikacja – od planu działania na rzecz elektryfikacji (pierwszy kwartał) po wniosek legislacyjny dotyczący uproszczenia procesów elektryfikacyjnych (trzeci kwartał).

Do końca marca KE planuje również przedstawić przegląd ram bezpieczeństwa energetycznego UE. KE dąży do połączenia kwestii bezpieczeństwa dostaw gazu i energii elektrycznej w jednym akcie prawnym.

W trzecim kwartale Komisja ma też opublikować długo zapowiadany pakiet energetyczny omnibus – propozycje służące „uproszczeniu” przepisów i obejmują m.in. aktualizację rozporządzenia w sprawie zarządzania unijną polityką energetyczną, przepisy dotyczące efektywności energetycznej oraz infrastrukturę CO₂.

Projekt harmonogramu przewiduje także aktualizację zasad dotyczących energii odnawialnej – może to oznaczać przejście od pojęcia „odnawialna” do „czysta”, czego domaga się Francja.

W języku polityki energetycznej oznacza to włączenie do kategorii „czystej energii” także energetyki jądrowej lub technologii wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (CCS).

Klimat

W trzecim kwartale KE planuje reformę unijnego systemu handlu emisjami (ETS), a w czwartym – przegląd rozporządzenia w sprawie podziału wysiłków (Effort Sharing Regulation), które określa cele redukcji emisji w sektorach takich jak rolnictwo, ogrzewanie czy transport drogowy.

Najważniejsze filary unijnej polityki klimatycznej mają być dostosowane do celu klimatycznego UE na 2040 rok (gdy ten zostanie przyjęty), a także do nowego, bardziej proprzemysłowego podejścia Komisji Europejskiej.

Niezależnie od zmian w przepisach dotyczących redukcji emisji Komisja uznaje, iż skutki zmian klimatu są już poważne. W trzecim kwartale ma więc przedstawić plan adaptacji do zmian klimatu.