Wprowadzone wcześniej rozwiązania prawne wpływają na to, w jakim zakresie będzie można liczyć na zakupy tuż przed świąteczną kolacją. Ostateczny kształt tego dnia zależy od kilku czynników, które w szczególny sposób dotyczą sieci działających w formule franczyzy.
Wigilia wolna od pracy i jej skutki dla handlu
Zmiana wprowadzona decyzją prezydenta Andrzeja Dudy pod koniec 2024 roku ustanowiła 24 grudnia dniem wolnym od pracy, co od 2025 roku całkowicie przeorganizowało dotychczasowy świąteczny rytm. Dotychczas Wigilia była dniem skróconej pracy sklepów, jednak nowe przepisy zrównały ją z innymi ustawowymi dniami wolnymi. Decyzja ta była szeroko akceptowana społecznie — w badaniu SW Research z 30 października 2024 roku aż 74 procent Polaków poparło wprowadzenie takiego rozwiązania. Wynikało to przede wszystkim z potrzeby zwiększenia czasu dla rodziny oraz ograniczenia przedświątecznego pośpiechu.
Wraz z wolnym 24 grudnia rząd zdecydował o wprowadzeniu nowych zasad dotyczących handlu w grudniu, ustanawiając aż trzy niedziele handlowe: 7, 14 i 21 grudnia. Wcześniej były to tylko dwie niedziele, co oznacza znaczące rozszerzenie możliwości dokonania zakupów przed świętami. Jednocześnie 24, 25 i 26 grudnia pozostały dniami z ograniczeniem handlu, co wymaga od sieci handlowych pełnego dostosowania się do przepisów.
Jak zakaz handlu wpływa na działanie Żabki
Zakaz handlu obowiązujący od 2028 roku nie dotyczy sklepów, które działają w oparciu o wyjątki określone w ustawie. Najważniejszym z nich jest możliwość otwarcia placówki w sytuacji, gdy obsługę zapewnia właściciel lub członek jego rodziny. Drugim rozwiązaniem jest funkcjonowanie sklepu jako placówki pocztowej, o ile minimum 40 procent przychodów pochodzi z usług pocztowych. To właśnie dzięki tym zapisom wiele sklepów z sieci Żabka funkcjonuje w niedziele niehandlowe.
Model franczyzowy, w jakim działa większość Żabek, sprawia, iż centrala nie narzuca jednolitych zasad dotyczących otwarcia placówek w dni objęte zakazem handlu. Każdy lokalny przedsiębiorca samodzielnie ocenia, czy jest w stanie spełnić wymogi ustawy, czy przewiduje odpowiedni ruch klientów i czy jest w stanie osobiście stanąć za ladą. W rezultacie funkcjonowanie sklepów jest bardzo zróżnicowane i zależy przede wszystkim od lokalnych decyzji biznesowych.
Żabka w Wigilię – kto może otworzyć sklep
Duże sieci handlowe, takie jak Biedronka, Lidl, Dino, Aldi czy Netto, potwierdziły już, iż ich sklepy pozostaną zamknięte w Wigilię. W przypadku Żabki sytuacja jest inna — przedstawiciele sieci poinformowali, iż decyzja o otwarciu placówki będzie należeć wyłącznie do franczyzobiorców. Oznacza to, iż nie należy spodziewać się jednolitego podejścia, a część sklepów będzie otwarta, a część nie.
Ci właściciele, którzy zdecydują się prowadzić sprzedaż w Wigilię, będą musieli robić to osobiście lub z pomocą członków rodziny. Nie będzie możliwości zatrudnienia standardowej obsługi, ponieważ obowiązywać będą te same przepisy, które funkcjonują w niedziele niehandlowe. Oznacza to również, iż otwarcie sklepu w Wigilię będzie decyzją związaną nie tylko z oczekiwanym zyskiem, ale także z osobistą dostępnością właściciela oraz możliwością pogodzenia obowiązków zawodowych z przygotowaniami do świąt.
Lokalne różnice i elastyczność franczyzobiorców
W praktyce oznacza to, iż w dużych miastach — gdzie koncentracja ludności jest większa, a ruch w świątecznym okresie bardziej intensywny — część sklepów najprawdopodobniej pozostanie otwarta. Z kolei w mniejszych miejscowościach taki krok może okazać się nieopłacalny lub niemożliwy logistycznie. Franczyzobiorcy muszą ocenić, czy popyt w ich lokalizacji w Wigilię będzie na tyle wysoki, aby uzasadnić poświęcenie prywatnego czasu.
Choć model franczyzowy daje właścicielom dużą swobodę, stawia ich również przed obowiązkiem odpowiedzialnego zarządzania placówką. Wigilia jest specyficznym dniem, w którym klienci często poszukują pojedynczych, brakujących produktów, nie dokonują dużych zakupów. Dla niektórych przedsiębiorców może to oznaczać minimalne zyski, niewspółmierne do nakładu pracy, jaki musieliby włożyć w otwarcie sklepu.
Wpływ trzech niedziel handlowych na nawyki zakupowe
Zmiana liczby niedziel handlowych może znacząco wpłynąć na sposób, w jaki Polacy organizują świąteczne zakupy. Dodatkowa niedziela handlowa zwiększa elastyczność konsumentów i rozkłada ruch zakupowy na dłuższy okres. Jednocześnie zamknięcie sklepów w Wigilię wymusza wcześniejsze planowanie zakupów, zwłaszcza wśród osób, które dotąd liczyły na możliwość kupienia ostatnich produktów 24 grudnia.
To, jak Polacy dostosują się do nowych zasad, będzie miało wpływ na to, ilu franczyzobiorców Żabki uzna otwarcie sklepu w Wigilię za opłacalne. jeżeli zainteresowanie zakupami w tym dniu spadnie, część właścicieli może nie widzieć sensu w prowadzeniu sprzedaży. jeżeli jednak popyt się utrzyma — zwłaszcza w dużych miastach — część sklepów z pewnością skorzysta z możliwości działania.
Co powinni wiedzieć klienci
Dla klientów kluczową informacją jest to, iż 24 grudnia nie będzie obowiązywać jednolita polityka sieci — każda placówka podejmie decyzję indywidualnie. W praktyce oznacza to konieczność śledzenia informacji publikowanych lokalnie, bez możliwości oparcia się wyłącznie na ogólnokrajowych komunikatach.
24, 25 i 26 grudnia obowiązują przepisy ograniczające handel, dlatego tylko te placówki, które spełniają ustawowe warunki, mogą pozostać otwarte. Warto również pamiętać, iż choćby w otwartych sklepach dostępność asortymentu może być ograniczona, szczególnie jeżeli dostawy były realizowane wcześniej i nie wszystkie produkty będą dostępne.













