Skarbówka zaskakuje. Ogromne kontrole, większość bez ostrzeżenia

7 godzin temu

Z roku na rok fiskus coraz rzadziej uprzedza o planowanej kontroli. W 2024 roku aż 85 procent postępowań podatkowych rozpoczęto bez wcześniejszego zawiadomienia. Przedsiębiorcy biją na alarm: trudno wszystko przygotować do kontroli, kiedy nie wiadomo, iż będzie przeprowadzona. Potwierdzają to dane Ministerstwa Finansów do których dotarł „Dziennik Gazeta Prawna”.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce

Większość kontroli odbywa się z zaskoczenia

Jak podaje Dziennik Gazeta Prawna, powołując się na dane Ministerstwa Finansów, tylko 14,6 procent kontroli podatkowych w 2024 roku rozpoczęto po wcześniejszym zawiadomieniu podatnika. Oznacza to, iż aż dziewięć na dziesięć kontroli odbywa się bez uprzedzenia.

Taki tryb działania przestał być wyjątkiem – to dziś standard. Jeszcze w 2023 roku oraz w ostatnich trzech kwartałach 2022 roku zawiadomienia pojawiały się w zaledwie 10 procentach przypadków. Dane zostały przedstawione w raporcie „Przedsiębiorcy pod lupą fiskusa”, opracowanym przez MDDP i Konfederację Lewiatan.

Prawo pozwala, ale przedsiębiorcy tracą grunt pod nogami

Ordynacja podatkowa rzeczywiście przewiduje sytuacje, w których kontrola może zostać przeprowadzona bez wcześniejszego uprzedzenia. Zgodnie z art. 282c par. 1, dzieje się tak m.in. przy podejrzeniu przestępstwa skarbowego, w sprawach dotyczących zwrotu VAT lub w związku z postępowaniem karno-skarbowym.

Problem w tym, iż przedsiębiorcy tracą możliwość korekty ewentualnych błędów w deklaracjach przed wejściem kontrolerów do firmy. A to może skutkować nie tylko dodatkowymi kosztami, ale też karami.

Kontrole realizowane są długo, mimo ustawowych limitów

W teorii prawo wyznacza maksymalny czas trwania kontroli w zależności od wielkości firmy. Dla mikroprzedsiębiorców to 12 dni roboczych, dla małych – 18 dni, średnich – 24 dni, a dla dużych firm – 48 dni roboczych. W praktyce te terminy często są przekraczane.

Z danych za 2024 rok wynika, iż przeciętny czas trwania kontroli wynosi:

  • CIT – 156 dni,
  • VAT – 143 dni,
  • PIT – 110 dni,
  • Akcyza – 69 dni.

Długie postępowania generują dodatkowy stres i koszty, zwłaszcza iż od zaległości podatkowych naliczane są odsetki za zwłokę. Choć rząd planuje wprowadzenie zmian, które wstrzymają naliczanie odsetek przy kontrolach trwających dłużej niż sześć miesięcy, rozwiązanie to ma dotyczyć tylko przypadków, w których opóźnienie nie wynika z winy podatnika.

Eksperci podatkowi podkreślają, iż skala zjawiska staje się niepokojąca. Coraz więcej przedsiębiorców zgłasza, iż kontrola pojawiła się bez żadnego sygnału, a na reakcję było za późno. Choć urzędy mają prawo działać w ten sposób, praktyka ta coraz częściej bywa wykorzystywana rutynowo, choćby w prostych sprawach.

Brak zawiadomienia utrudnia przygotowanie dokumentów i zorganizowanie pomocy prawnej. Firmy czują się zaskakiwane, a zaufanie do procedur – maleje.

Idź do oryginalnego materiału