Rząd przyjął Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na lata 2025-2026

Zdjęcie: Posiedzenie Rady Ministrów (autor: KPRM)

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji podało, iż Rada Ministrów przyjęła Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na lata 2025-2026. To pierwszy taki program, którego celem jest wzmocnienie systemu ochrony ludności, zwiększenie gotowości na sytuacje kryzysowe oraz budowa i modernizacja niezbędnej infrastruktury, w tym schronów. Jak poinformowała na stronie Kancelaria Prezesa Rady Ministrów na realizację programu w latach 2025-2026 rząd przeznaczy prawie 34 mld zł, w 2025 roku będzie to 16,7 mld zł, z czego 5 mld zł trafi bezpośrednio do samorządów. W roku 2026 z kolei na cele przewidziane w programie zarezerwowanych zostanie 17,2 mld zł.

Środki do samorządów

— Łącznie wydatki z budżetu państwa na ochronę ludności w 2025 roku wyniosą 16 mld zł.W większości środki trafią do samorządów, które będą mogły je przeznaczyć m.in. na: budowę i remonty obiektów zbiorowej ochrony, zabezpieczenie logistyczne i zapewnienie ciągłości dostaw, edukację i szkolenia — podkreśliło na platformie X MSWiA.

Jeszcze przed rozpoczęciem posiedzenia rządu premier Donald Tusk zwrócił uwagę na to, iż spora część środków, w tym roku 5 mld zł, trafi bezpośrednio do samorządów, które biorą na siebie część obowiązków wynikających z ochrony ludności i obrony cywilnej.
Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej, który określa sposób finansowania zadań w tym zakresie, opracowywany został na podstawie obowiązującej od początku roku ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Zgodnie z ustawą program jest zatwierdzany przez rząd na wniosek ministra spraw wewnętrznych i administracji.

Kierunki działań

Program skupia się na sześciu kierunkach działań. Chodzi m.in. o inwentaryzację i zwiększenie zasobów ochrony ludności i obrony cywilnej, budowę i modernizację schronów, rozwijanie zdolności reagowania na zagrożenia, a także działania mające zapewnić ciągłość funkcjonowania państwa i dostaw w sytuacjach kryzysu i wojny.

Zakłada przegląd i sprawdzenie obiektów, które potencjalnie spełniają warunki i mogą służyć za obiekty zbiorowej ochrony. Opinie i dokumentacja techniczna ze sprawdzenia takich obiektów będą jednym z kryteriów wsparcia finansowego udzielanego m.in. na remonty i modernizację budowli ochronnych. W pierwszej kolejności remonty i inwestycje będą nakierowane na obszary objęte Narodowym Programem Odstraszania i Obrony „Tarcza Wschód”, ale także na wskazane przez wojewodów miasta i miejsca szczególnego narażenia. Remontowane będą m.in. schrony pod tzw. tysiąclatkami.

Budowa i modernizacja

Budowa lub modernizacja obiektów użyteczności publicznej ma zgodnie z Programem uwzględniać uzyskanie autonomii energetycznej i zaopatrzenia w wodę oraz odprowadzenia ścieków. Przegląd obejmie również zapasowe stanowiska kierowania dla władz samorządowych i rządowych, a także potencjalnych miejsc publicznych, które mogą pełnić funkcje ochronne dla ludności. W planach jest również wskazanie obiektów, które będą mogły być doraźnie przeznaczone na zwłoki ludności, która ucierpiała w katastrofach i zdarzeniach masowych.

Program przewiduje uzupełnienie magazynów, tak aby zapewniały zasoby niezbędne do ochrony ludności przez co najmniej 3 dni trwania zagrożenia. Zakupiony ma zostać m.in. sprzęt do prowadzenia działań w warunkach wystąpienia zagrożeń hybrydowych, w tym chemicznych, biologicznych, radiacyjnych i nuklearnych, a także zagrożeń o charakterze militarnym lub terrorystycznym, do detekcji, identyfikacji i likwidacji skażeń, w tym dekontaminacji ludzi, zwierząt, obiektów i terenu.
Podmioty realizujące działania ratownicze i pomocowe otrzymają dodatkowe wyposażenie dla ratowników, sprzęt do organizowania i prowadzenia działań ratowniczych, w tym ewakuacji oraz pomocy humanitarnej.

Plany zmian

W planach jest m.in. budowa sieci lądowisk przyszpitalnych, które będą mogły przyjąć wojskowe statki powietrzne, a także śmigłowce policji, SG i LPR. W szpitalach zostanie wdrożone oprogramowanie do zarządzania informacją medyczną do zarządzania przepływem rannych, chorych i porażonych. Infrastruktura szpitalna ma zostać dostosowana do przyjęcia zwiększonej liczby pojazdów, w tym autobusów.

Na realizację zadań każdego roku ma być przeznaczone co najmniej 0,3 proc. PKB. Połowa z tej kwoty ma trafić na cele związane z obronnością.