3 godzin temu
Największa technologiczna zmiana w polskich domach od dziesięcioleci już trwa. Każde blok czy dom będzie musiał odwiedzić technik. Za 9 miliardów złotych każde gospodarstwo domowe w Polsce otrzyma inteligentny licznik prądu. Część właścicieli już go ma i odkrywa, ile naprawdę kosztuje ich korzystanie z energii. Dla innych to dopiero początek.
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
Energa wyprzedza resztę o lata świetlne
Wyścig gigantów energetycznych o najszybszą wymianę liczników ma wyraźnego lidera. Jak informuje portal Łączy Nas Napięcie, Energa zainstalowała już ponad 2 miliony inteligentnych liczników – to ponad połowa jej klientów. Tauron z 1,1 miliona urządzeń pokrywa zaledwie 19 procent swojej bazy odbiorców.
Portal Rachuneo.pl podaje, iż w całej Polsce działa już prawie 7 milionów inteligentnych liczników, co oznacza pokrycie 36 procent wszystkich odbiorców. To ogromny skok w porównaniu do stanu sprzed dwóch lat, gdy nowoczesne urządzenia miała znikoma część gospodarstw domowych.
Różnice w tempie wymiany wynikają z odmiennych strategii poszczególnych operatorów. Energa postawiła na masową, szybką instalację, podczas gdy inni dystrybutorzy wolą stopniowe wdrażanie dopasowane do planów modernizacji sieci.
Warszawa w centrum eksperymentu
Stolica stała się poligonem doświadczalnym dla nowej technologii. Stoen Operator, odpowiedzialny za dystrybucję prądu w Warszawie, zamontował już 345 tysięcy inteligentnych liczników. Portal EnERad.pl wskazuje, iż to strategiczna decyzja – gęsta zabudowa miejska pozwala sprawdzić działanie systemu w najtrudniejszych warunkach.
Jako jedyny z głównych operatorów, Stoen oferuje też płatną instalację na życzenie klienta. Za licznik jednofazowy trzeba zapłacić 225 złotych netto, za trójfazowy – 257 złotych. To opcja dla tych, którzy nie chcą czekać na swoją kolejkę w harmonogramie masowej wymiany.
PGE Dystrybucja realizuje około 22 procent swojego planu, dzieląc wymianę na trzy etapy do 2030 roku. Różnice w podejściu pokazują, jak różnie można zarządzać tak ogromnym przedsięwzięciem logistycznym.
Kiedy technik zapuka do Twoich drzwi
Wymiana licznika to precyzyjny proces wymagający koordynacji z operatorem. W blokach mieszkalnych termin ustala spółdzielnia lub zarządca, który informuje mieszkańców o planowanej wizycie. W domach jednorodzinnych operator kontaktuje się bezpośrednio z właścicielem.
Portal Alterga.com przypomina, iż prace realizowane są od 15 do 40 minut i wymagają czasowego wyłączenia prądu w całym mieszkaniu lub domu. W większości przypadków liczniki znajdują się poza lokalami – w skrzynkach zewnętrznych lub na klatkach schodowych, więc nie trzeba wpuszczać technika do środka.
Problem powstaje w starszych budynkach, gdzie liczniki zamontowano w mieszkaniach, piwnicach czy kotłowniach. Wtedy obecność właściciela jest niezbędna. Zgodnie z ustawą każdy odbiorca ma obowiązek umożliwić dostęp do licznika, ale nikt nie może zmusić do wpuszczenia nieznajomej osoby bez odpowiednich dokumentów.
Oszuści wykorzystują wielką wymianę
Masowa instalacja liczników stała się okazją dla przestępców. Portal Tauron-Dystrybucja ostrzega przed fałszywymi monterami, którzy podszywają się pod prawdziwych techników, by dostać się do mieszkań i okraść właścicieli.
Najczęstszą metodą jest żądanie opłaty za montaż, mimo iż wymiana jest całkowicie bezpłatna. Oszuści wykorzystują też zaufanie do procesu wymiany, próbując wyłudzić dane osobowe lub informacje o zaległościach w płatnościach.
Wszystkie główne spółki energetyczne wydały oficjalne ostrzeżenia: prawdziwy technik zawsze okazuje imienną legitymację służbową, ma pisemne upoważnienie do wykonania prac i sporządza protokół z wymiany. Nigdy nie pobiera żadnych opłat ani nie pyta o dane finansowe.
W razie najmniejszych wątpliwości warto skontaktować się telefonicznie z operatorem lub administracją budynku przed wpuszczeniem nieznajomej osoby.
Co to oznacza dla Ciebie – koniec z szacunkami i oszukiwaniem
Nowe liczniki oznaczają koniec ery szacunkowych rozliczeń i nieprecyzyjnych prognoz zużycia. Portal Gov.pl podkreśla, iż dzięki automatycznemu przesyłaniu danych każdy będzie płacić za faktycznie zużytą energię, a nie za prognozy oparte na ubiegłorocznym zużyciu.
To rewolucja dla milionów Polaków, którzy przez lata otrzymywali rachunki oparte na szacunkach, a prawdziwe rozliczenie następowało dopiero po wizycie inkasenta. Teraz dane będą przesyłane choćby co 15 minut, dając pełny obraz zużycia energii w czasie rzeczywistym.
Największą korzyścią będzie możliwość świadomego zarządzania zużyciem. Dzięki dostępowi do szczegółowych danych można zidentyfikować, które urządzenia zużywają najwięcej prądu i w jakich godzinach. To pierwszy krok do realnych oszczędności na rachunkach.
Taryfy dynamiczne zmienią zasady gry
Inteligentne liczniki otwierają drogę do taryf dynamicznych, gdzie cena prądu zmienia się w zależności od pory dnia i sytuacji na rynku. Portal Fif.com.pl wyjaśnia, iż możliwa będzie optymalizacja zużycia – uruchamianie energochłonnych urządzeń wtedy, gdy prąd jest najtańszy.
To szczególnie istotne dla właścicieli pomp ciepła, ładowarek do samochodów elektrycznych czy dużych urządzeń AGD. Zamiast płacić jednolitą stawkę przez całą dobę, będzie można korzystać z niższych cen w godzinach nocnych lub weekendowych.
System umożliwi też lepszą integrację z odnawialnymi źródłami energii. Gdy w sieci będzie nadmiar prądu z wiatru czy słońca, ceny automatycznie spadną, zachęcając do większego zużycia w tych momentach.
Kosztowna inwestycja, ale z perspektywą zysku
Cała operacja pochłonie 9 miliardów złotych, ale korzyści mają przeważyć nad kosztami. Portal Gov.pl wylicza, iż w ciągu 15 lat inteligentne liczniki przyniosą oszczędności na poziomie 11,3 miliarda złotych dla całego systemu energetycznego.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wspiera przedsięwzięcie kwotą 94 milionów złotych w 2025 roku, pomagając 500 tysiącom odbiorców w wymianie urządzeń. To sygnał, iż państwo traktuje projekt jako strategiczną inwestycję w przyszłość energetyki.
Koszty wymiany jednego licznika wynoszą około 360 złotych i są w całości pokrywane przez operatorów. Dla klientów oznacza to darmową modernizację, która zwiększy komfort korzystania z energii i da narzędzia do oszczędzania.
Droga do inteligentnej sieci energetycznej
Wymiana liczników to tylko pierwszy krok w budowie inteligentnej sieci energetycznej w Polsce. Portal Alterga.com podkreśla, iż nowe urządzenia umożliwią operatorom szybsze wykrywanie awarii, lepsze zarządzanie obciążeniem sieci i efektywniejszą integrację źródeł odnawialnych.
W przyszłości inteligentne liczniki będą współpracować z domowymi systemami zarządzania energią, magazynami prądu i instalacjami fotowoltaicznymi. To pozwoli na stworzenie prawdziwie dwukierunkowej sieci, gdzie każdy dom może być jednocześnie odbiorcą i producentem energii.
Harmonogram realizacji jest ambitny ale osiągalny – do końca 2025 roku inteligentne liczniki ma mieć 35 procent gospodarstw, do 2027 roku – 65 procent, a do 2028 roku – 80 procent. Pełna wymiana zakończy się 4 lipca 2031 roku, czyniąc Polskę jednym z liderów inteligentnej energetyki w Europie.
Chiny wyprzedziły Europę w wyścigu technologicznym
Jeszcze dekadę temu liderami w technologiach inteligentnych sieci były Europa i Japonia. Portal Łączy Nas Napięcie informuje, iż od 2022 roku prowadzenie przejęły Chiny, które odpowiadają już za 25 procent wszystkich patentów związanych z nowoczesnymi sieciami elektroenergetycznymi.
To pokazuje skalę globalnej konkurencji technologicznej, w której Polska stara się nadążyć za światowymi trendami. Realizując unijne dyrektywy, nasz kraj dąży do modernizacji infrastruktury energetycznej przed spodziewanym boomem na samochody elektryczne i domowe systemy magazynowania energii.
Inwestycja w inteligentne liczniki to nie tylko wymóg prawny, ale strategiczna decyzja przygotowująca Polskę na przyszłość, w której energia będzie zarządzana w sposób znacznie bardziej zaawansowany niż obecnie.
Źródła:
- Portal Gov.pl – informacje o korzyściach i kosztach inteligentnych liczników
- Portal Łączy Nas Napięcie – dane o harmonogramie wdrażania i statystykach
- Portal Rachuneo.pl – szczegóły dotyczące funkcjonowania inteligentnych liczników
- Portal EnERad.pl – informacje o procedurach wymiany i zabezpieczeniach
- Portal Alterga.com – analiza korzyści dla użytkowników i operatorów
