W Sejmie realizowane są prace nad ustawą o emeryturach stażowych, które mają pozwolić na wcześniejsze zakończenie aktywności zawodowej wyłącznie na podstawie długości stażu pracy. Zmiany mogą objąć miliony Polaków, a pierwsze świadczenia – według najbardziej optymistycznych prognoz – mogłyby być wypłacone już w 2026 roku.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
Emerytury stażowe coraz bliżej. Kto z nich skorzysta i kiedy mogą wejść w życie?
Debata nad emeryturami stażowymi przyspiesza i wchodzi w decydującą fazę. W Sejmie realizowane są prace nad ustawą, która może zmienić życie milionów Polaków. Chodzi o możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę wyłącznie na podstawie stażu pracy, niezależnie od wieku. Rząd i posłowie analizują rozwiązania, a pierwsze świadczenia mogłyby pojawić się już w 2026 roku.
Kiedy wejdą w życie przepisy?
Obecnie nie ma regulacji, które pozwalają przechodzić na emeryturę tylko dzięki stażowi pracy. Trwa jednak procedowanie obywatelskiego projektu ustawy w Sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Najbardziej optymistyczny scenariusz zakłada, iż nowe zasady wejdą w życie od 2026 roku, o ile parlament uchwali ustawę i znajdą się na to środki w budżecie państwa.
Kto będzie miał prawo do emerytury stażowej?
Projekt zakłada, iż emerytura stażowa będzie przysługiwać osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 roku, które udokumentują odpowiednio długi staż pracy. Kryteria są jasne:
- kobiety – minimum 35 lat okresów składkowych i nieskładkowych,
- mężczyźni – minimum 40 lat okresów składkowych i nieskładkowych,
- dodatkowo: na koncie w ZUS musi być zgromadzony kapitał pozwalający na wypłatę świadczenia w wysokości co najmniej równej emeryturze minimalnej.
Ile wyniesie emerytura stażowa?
Wysokość świadczenia zależy wyłącznie od zgromadzonego kapitału. Przykładowo – kobieta z 36-letnim stażem i 650 tys. zł zgromadzonych w ZUS, decydując się na przejście na emeryturę w wieku 57 lat, mogłaby liczyć na około 2179 zł brutto miesięcznie. To mniej, niż gdyby poczekała do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, ponieważ kapitał dzielony jest przez większą liczbę miesięcy życia.
Eksperci podkreślają, iż wcześniejsze przejście na emeryturę to trwałe obniżenie świadczenia. Dlatego decyzję warto dobrze przemyśleć – często bardziej opłaca się pracować dłużej, by zyskać wyższe wypłaty.
Znaczenie orzecznictwa i konsekwencje społeczne
Sądy już wcześniej podkreślały, iż prawo do wcześniejszych świadczeń stanowi wyjątek i nie może naruszać zasady solidarności międzypokoleniowej. Dlatego emerytury stażowe mają być przywilejem ściśle określonej grupy pracowników, a nie powszechnym rozwiązaniem dla wszystkich.
Co dalej?
Projekt obywatelski będzie przedmiotem dalszych analiz w Sejmie. jeżeli zostanie przyjęty, nowe przepisy zwiększą elastyczność systemu emerytalnego i dadzą szansę na odpoczynek osobom, które zaczęły pracować bardzo wcześnie. Jednocześnie staną się poważnym obciążeniem dla budżetu i mogą wpłynąć na wysokość przyszłych świadczeń.