Kontrole w całym kraju. Musisz udowodnić, iż zapłaciłeś. Inaczej zapłacisz gigantyczną karę

Pan Krzysztof przez lata płacił regularnie. Potem przestał. Uznał, iż i tak nikt nie sprawdzi. Potem przyszło wezwanie, które zignorował. Za kilka miesięcy było już za późno. Urząd skarbowy zajął mu pensję. To nie jest odosobniony przypadek – poza obowiązkiem zapłaty osób, które już uiszczały opłaty, wciąż realizowane są kontrole.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce

Pracują od siódmej rano do trzeciej po południu

Poczta Polska zatrudnia kontrolerów, którzy sprawdzają czy Polacy płacą abonament RTV. Ogłoszenie rekrutacyjne zdradza, w jakich godzinach prowadzą kontrole. Z dokumentu opublikowanego przez wrocławski oddział Poczty Polskiej wynika, iż kontrolerzy abonamentu RTV pracują w godzinach od 7:00 do 15:00 w dni robocze.

To oznacza, iż właśnie w tym przedziale czasowym mieszkańcy mogą spodziewać się zapukania do drzwi. Po godzinie 15:00 oraz w weekendy prawdopodobieństwo kontroli jest znacznie mniejsze, choć teoretycznie nie jest całkowicie wykluczone. Dla osób pracujących w standardowych godzinach to ważna informacja, kontrola może nastąpić głównie rano przed wyjściem do pracy.

W 2024 Poczta Polska wysłała ponad 118 tysięcy wezwań. Część to wezwania do osób, które płaciły i przestały, pozostałe to wezwania po kontrolach. Informacje dla kontrolerów mogą pochodzić od administratorów budynków, zgłoszeń od innych osób czy analizy publicznie dostępnych rejestrów.

Firmy w centrum uwagi, ale i domy są sprawdzane

Poczta Polska otwarcie przyznaje, iż kontrole w prywatnych domach nie są priorytetem. Głównym celem działań kontrolnych są przedsiębiorstwa i instytucje publiczne. Strategia ma swoje uzasadnienie, firmy często posiadają wiele odbiorników co oznacza wyższe potencjalne wpływy z zaległego abonamentu.

Kontrola jednego większego przedsiębiorstwa może przynieść więcej korzyści niż sprawdzanie kilkudziesięciu prywatnych mieszkań. Dodatkowo przedsiębiorcy mają ograniczone możliwości odmowy wpuszczenia kontrolerów w godzinach pracy, co ułatwia przeprowadzenie sprawdzenia.

Nie oznacza to jednak, iż właściciele prywatnych domów i mieszkań mogą czuć się bezpieczni. Kontrole gospodarstw domowych również się zdarzają, szczególnie gdy istnieją przesłanki wskazujące na unikanie płacenia abonamentu. Szczególnie narażone na kontrole są osoby, które wcześniej miały zarejestrowane odbiorniki, ale je wyrejestrowały. Takie przypadki są łatwiejsze do wykrycia i często prowadzą do naliczenia zaległości za kilka lat.

Byli abonenci w największym niebezpieczeństwie

Najgorszą sytuację mają ludzie, którzy kiedyś rejestrowali odbiorniki i płacili abonament, a potem przestali. Poczta Polska ma ich dane w systemie, zna ich adresy i wie, iż posiadają telewizory czy radia. To pierwsi na liście do kontroli.

Z 118 tysięcy wezwań wysłanych w 2024 tylko 32 tysiące dłużników uregulowało zaległości. Pozostałe 21 tysięcy tytułów egzekucyjnych trafiło do urzędów skarbowych. To pokazuje skalę problemu i determinację w ściąganiu należności. Osoby, które wcześniej płaciły a teraz nie płacą są traktowane priorytetowo, bo ich zadłużenie jest łatwe do udowodnienia i może sięgać choćby kilku tysięcy złotych.

System pamięta wszystko. jeżeli kiedyś zgłosiłeś odbiornik, a potem przestałeś płacić bez wyrejestrowania urządzenia, jesteś na celowniku. Kontrolerzy mają listę takich osób i systematycznie je sprawdzają. Wymówka, iż wyrzuciłeś telewizor nie wystarczy, musisz udowodnić iż go nie posiadasz lub wyrejestrować oficjalnie.

Tak przebiega kontrola

Kontrolę może przeprowadzić wyłącznie upoważniony pracownik Centrum Obsługi Finansowej Poczty Polskiej. Żaden listonosz nie ma takich uprawnień. Kontroler musi okazać trzy dokumenty: upoważnienie do kontroli, legitymację służbową i na żądanie dowód osobisty. jeżeli nie pokaże tych dokumentów, nie musisz go wpuścić.

Właściciel mieszkania nie ma obowiązku wpuścić kontrolera do domu. Kontroler może poprosić o okazanie dowodu rejestracji odbiornika lub opłacenia abonamentu, ale nie może wejść do mieszkania bez zgody. Możesz odmówić i zamknąć drzwi. Odmowa współpracy może jednak skutkować dalszymi krokami administracyjnymi, takimi jak dodatkowe wezwania.

Jeśli kontroler zostanie wpuszczony, musi udowodnić cztery rzeczy: obecność urządzenia, jego zdolność do natychmiastowego odbioru programu, fakt rejestracji lub jej brak oraz okres używania w kontekście czternastodniowego terminu na rejestrację. Kontroler ma prawo poprosić o włączenie telewizora czy radia, żeby sprawdzić czy działa. Może robić zdjęcia i notatki.

Jeśli stwierdzi posiadanie niezarejestrowanego odbiornika, spisze protokół. Wtedy zaczyna się proces administracyjny, który kończy się karą finansową. Nie możesz się już wykręcić ani wycofać. Protokół to dowód, który wystarczy do nałożenia kary i naliczenia zaległości.

Wysokie kary za brak opłaty

Skutki kontroli mogą być bardzo dotkliwe finansowo. jeżeli kontroler stwierdzi posiadanie niezarejestrowanego odbiornika, właściciel musi zapłacić karę administracyjną wynoszącą trzydziestokrotność miesięcznej opłaty abonamentowej.

W 2025 oznacza to 261 złotych kary za niezarejestrowany radioodbiornik i aż 819 złotych za telewizor. Do tego dochodzą zaległe opłaty abonamentowe, które mogą być naliczone za okres do 5 lat wstecz, plus odsetki za zwłokę i koszty postępowania egzekucyjnego.

Łączne koszty mogą urosnąć do kilku tysięcy złotych. To znacznie więcej niż regularne płacenie abonamentu przez kilka lat. Dla porównania, roczny koszt abonamentu za telewizor to 327,60 złotych. jeżeli ktoś nie płaci przez trzy lata, zaległości wyniosą około 983 złote plus 819 złotych kary plus odsetki. Razem to ponad 2000 złotych.

Urząd skarbowy i komornik nie odpuszczą

Jeśli nie zapłacisz kary i zaległości dobrowolnie, sprawa trafia do urzędu skarbowego. To nie są puste groźby. Statystyki pokazują, iż w 2024 aż 21 tysięcy tytułów egzekucyjnych zostało skierowanych do urzędów skarbowych. To oznacza realne działania windykacyjne.

Urząd Skarbowy może ściągnąć należności bezpośrednio z wynagrodzenia, emerytury lub rachunku bankowego. Może też wysłać sprawę do komornika, który zajmie konto bankowe lub inne mienie. Komornik doliczy jeszcze swoje koszty, co dodatkowo powiększy dług.

Całkowite zignorowanie kar może skończyć się zajęciem kilku tysięcy złotych z konta w jeden dzień. Bez ostrzeżenia, bez możliwości negocjacji. System działa automatycznie i bezwzględnie. Dlatego lepiej zapłacić od razu albo przynajmniej podjąć kontakt z Pocztą Polską i ustalić ratalne spłacanie długu.

Aktualne stawki abonamentu

Opłaty abonamentowe w 2025 wynoszą 8,70 złotych miesięcznie za radioodbiornik i 27,30 złotych za odbiornik telewizyjny lub telewizyjny i radiowy. Roczny koszt to odpowiednio 104,40 złotych i 327,60 złotych.

Osoby, które do 25 stycznia opłacą abonament za cały rok z góry, otrzymują dziesięcioprocentową zniżkę. Oznacza to roczny koszt 94 złote za radio i 294 złote za telewizor. Dla wielu to atrakcyjna opcja pozwalająca zaoszczędzić i uniknąć konieczności pamiętania o miesięcznych płatnościach.

Nie wszyscy muszą płacić abonament RTV. Automatyczne zwolnienie przysługuje osobom po 75. roku życia – system działa bez składania wniosków. Młodsi emeryci mogą uzyskać zwolnienie, jeżeli ich świadczenie nie przekracza 4090,86 złotych brutto miesięcznie. Zwolnienie dotyczy także osób z pierwszą grupą inwalidzką, niewidomych, niesłyszących, kombatantów, bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie pracy oraz odbiorców niektórych świadczeń społecznych. Wszystkie osoby poza najstarszymi seniorami muszą złożyć wniosek i przedstawić podstawę zwolnienia.

Nowa ustawa medialna likwiduje abonament całkowicie

W październiku 2025 minister kultury i dziedzictwa narodowego Marta Cienkowska przedstawiła szczegóły nowej ustawy medialnej. Najważniejsza zmiana to całkowita likwidacja abonamentu radiowo-telewizyjnego. Minister argumentowała, iż abonament RTV jest absolutnie nieskuteczny. Nie zapewnia stabilnego finansowania mediów publicznych i jest archaicznym tworem, bardzo słabo ściągalną opłatą, która zdecydowanie powinna pójść w niepamięć.

Nowa ustawa zakłada, iż media publiczne będą finansowane z budżetu państwa kwotą 2,5 miliarda złotych rocznie, czyli około 0,09 procenta PKB. Kwota ta ma być corocznie waloryzowana o wskaźnik inflacji.

Projekt ustawy został przekazany do Zespołu do spraw Programowania Prac Rządu w lipcu 2025. Minister Cienkowska ma nadzieję, iż ustawa trafi do Sejmu jeszcze w tym roku i gwałtownie zostanie procedowana. Podkreśliła, iż brak wdrożenia unijnych przepisów groziłby karami finansowymi dla Polski, bo ustawa ma implementować Europejski Akt o Wolności Mediów.

Wszystko zależy od prezydenta Nawrockiego

Kluczowe znaczenie ma jednak podpis prezydenta Karola Nawrockiego. Rzecznik prezydenta, jeszcze wtedy elekta, Rafał Leśkiewicz powiedział w lipcu, iż Karol Nawrocki jest interesujący rozwiązań, które mają się pojawić w tej ustawie medialnej ze względu na kwestie kompetencji prezydenta. Prezydent jest zainteresowany ustawą, bo dotyczy ona również jego uprawnień w zakresie powoływania członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Nie wiadomo jednak czy Prezydent podpisze ustawę. Problemem nie jest tylko likwidacja abonamentu, ale pozostałe punkty ustawy. Projekt zakłada bowiem również likwidację Rady Mediów Narodowych, która od 2016 wybiera zarząd oraz rady nadzorcze w spółkach mediów publicznych, oraz reformę KRRiT.

Jeśli prezydent podpisze ustawę jeszcze w tym roku, abonament RTV przestanie obowiązywać najprawdopodobniej na początku 2026. o ile jednak weto lub przedłużające się prace opóźnią cały proces, Polacy będą zmuszeni płacić abonament także w kolejnych latach. Do tego czasu kontrolerzy przez cały czas będą pracować od 7:00 do 15:00, sprawdzając głównie firmy, ale także wybrane gospodarstwa domowe.

Statystyki pokazują głęboki kryzys systemu abonamentowego. Z 4,5 miliona zarejestrowanych gospodarstw domowych regularnie płaci zaledwie 700 tysięcy. Oznacza to, iż tylko około 15 procent abonentów rzeczywiście uiszcza opłaty. Jednocześnie 96 procent polskich gospodarstw domowych posiada telewizory, ale tylko połowa z nich jest zarejestrowana.