Setne urodziny Bielkowa – najstarsza szczytówka Pomorza przez cały czas w formie
Elektrownia wodna Bielkowo, uruchomiona w 1925 roku, obchodzi właśnie swoje setne urodziny. To druga w kolejności spośród ośmiu elektrowni tworzących kaskadę rzeki Raduni, a zarazem największa z tzw. małych elektrowni wodnych należących do Energa Wytwarzanie – jej moc zainstalowana wynosi 7,2 MW.
Ten unikalny obiekt został zaprojektowany w sposób wykorzystujący naturalne ukształtowanie Raduni, która między Kolbudami Górnymi a Bielkowem zatacza pętlę długości aż 11 km. Dzięki budowie sztucznego kanału o długości zaledwie 3,5 km możliwe było uzyskanie imponującego spadu wody – aż 44,5 m – co pozwala na efektywną produkcję energii.
Derywacyjna konstrukcja i unikalna technologia
Bielkowo to klasyczny przykład elektrowni derywacyjnej, w której przepływ wody kierowany jest sztucznym kanałem do turbin. W skład kompleksu wchodzą m.in. jaz, zbiornik retencyjny o powierzchni 54 ha, kanały oraz rurociągi stalowe. Serce obiektu tworzą trzy hydrozespoły napędzane turbinami Francisa, dostarczonymi przez austriacką firmę Voith. Generatory wykonał renomowany Siemens-Schuckert. Mimo upływu wieku, najważniejsze komponenty przez cały czas działają, choć przeszły liczne modernizacje.
Elektrownia pełni funkcję szczytową – pracuje głównie w godzinach porannego i wieczornego szczytu zapotrzebowania na energię. Wyprodukowany prąd przesyłany jest przez sześć linii 15 kV.
Historia z burzliwym tłem i wojennymi śladami
Pierwotnie inwestorem Bielkowa była Stocznia Schichau, ale na skutek sporu prawnego inwestycję przejął Senat Wolnego Miasta Gdańska, który uruchomił elektrownię w 1925 roku. Obiekt odegrał istotną rolę także podczas II wojny światowej – budynki elektrowni służyły jako punkt obronny, a w jej wnętrzach ukryto m.in. figury św. Jerzego oraz dokumenty urzędowe.
Po wojnie, 15 listopada 1945 r., Bielkowo wróciło do pracy – mimo wcześniejszych zniszczeń i grabieży dokonanych przez wycofujących się Niemców. Do dziś na stalowych rurach można dostrzec ślady bombardowań.
Zabytek, który przez cały czas pracuje i przyciąga turystów
Dzięki systematycznym modernizacjom, Bielkowo zachowuje wysoką efektywność, a jednocześnie nie traci walorów historycznych i architektonicznych. Zachowane wnętrza siłowni z epoki międzywojennej tworzą unikalny klimat i czynią z elektrowni atrakcję turystyczną. Obiekt znajduje się na Szlaku Zabytków Hydrotechniki woj. pomorskiego.
Otaczające go tereny to również raj dla miłośników przyrody – w okolicy można zaobserwować wiele rzadkich gatunków ptaków i roślin, co czyni Bielkowo jednym z ciekawszych przykładów harmonii między przemysłem a naturą.
Zobacz również:- Elektrownie wodne w Polsce
- Przydomowa elektrownia wodna koszt, jak działa?
Źródło: Energa