6 godzin temu
Ceny jednorazowych e-papierosów mogą poszybować z 25–30 zł do choćby 75–100 zł. Podwyżki wywołały społeczne niezadowolenie i jak pokazuje raport Fundacji Dobry rząd, ma to poważne konsekwencje polityczne. Dla części młodych wyborców i mieszkańców dużych miast, tradycyjnego elektoratu Rafała Trzaskowskiego, był to sygnał dla sprzeciwu.
Podwyżka akcyzy a konsekwencje polityczne
Jarosław Neneman zapowiadał, iż nie obejmie akcyzą kartridży, zmienił front podczas procesu legislacyjnego. Opodatkowano nie tylko płyny, ale i urządzenia. Dla wielu użytkowników e-papierosów, które stanowią alternatywę dla tradycyjnego palenia, ta zmiana cen to realne obciążenie domowego budżetu. Nowa polityka fiskalna Nenemana negatywnie dotyka głównie niezamożnych konsumentów, którzy teraz mają znacznie ograniczony dostęp do mniej szkodliwej alternatywy.
W raporcie Fundacji Dobry Rząd dowiadujemy się o zależności podwyżek akcyzy z osłabieniem kampanii prezydenckiej Rafała Trzaskowskiego. Drastyczna podwyżka cen oburzyła część elektoratu, pogarszając nastroje społeczne i poparcie polityczne. Zgodnie z raportem, spadek poparcia dla Trzaskowskiego odnotowano w kluczowych regionach miejskich, gdzie e-papierosy są szczególnie popularne.
Jak Rafał Trzaskowski odstraszył młodych?
Dla części młodych odbiorców Platforma Obywatelska stała się "partią obciachu". Osoby w wieku 18-29 lat stanowią ok. 15 proc. elektoratu. Rafał Trzaskowski cieszył się średnio 20 proc. poparciem wśród nich. Sondaże dotyczące drugiej tury między Trzaskowskim a Nawrockim wykazywały minimalną przewagę Trzaskowskiego (48 proc. vs 46 proc. w lutym, 49 proc. vs 47 proc. w marcu), jednak wśród młodych wyborców Nawrocki konsekwentnie prowadził (55 proc. vs 45 proc. w lutym, 57 proc. vs 43 proc. w marcu).
"Trzaskowski, mimo prób budowania przekazu opartego na wartościach demokratycznych, nie zdołał zmobilizować młodych, co wynikało z postrzegania jego kampanii jako zbyt ogólnej i oderwanej od priorytetów młodzieży"- czytamy w raporcie. Do tych priorytetów należą m.in. tematy ekonomiczne i wolnościowe, co faworyzowało Sławomira Mentzena, którego wyborcy przepłynęli potem do Karola Nawrockiego.
Wedle statystyk "Stan Młodych 2025 – raport" 60 proc. młodych mężczyzn i 45 proc. młodych kobiet sprzeciwiało się regulacjom ograniczającym ich styl życia, takim jak np. wzrost akcyzy i cen stosowanych przez nich produktów.
"Prawdopodobnie zastanawiałbym się nad tym, aczkolwiek szukałbym sposobów, żeby gdzieś kupić taniej" – powiedział jeden z respondentów naTemat, pytany o podwyżkę akcyzy.
Drogie e-papierosy
E-papierosy miały być tańszą i zdrowszą alternatywą. Teraz, w obliczu drastycznych podwyżek, stają się luksusem. Projekt mający na celu zwiększenie wpływów do budżetu okazał się mieć przy tym zupełnie nieoczekiwane konsekwencje.
Stawki akcyzy na płyny będą rosnąć lawinowo. Od 0,96 zł/ml od 1 lipca 2025 r., przez 1,44 zł/ml, aż do 1,80 zł/ml w kolejnych latach.
Czy to była cenna inwestycja w budżet, jeżeli stracił głosy elektorat Trzaskowskiego?
Źródło: Fundacja Dobry Rząd.
