Czy będą autobusy na wybory? Wyjaśniamy, jak wygląda sytuacja

W związku ze zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi, w sieci pojawia się coraz więcej pytań – i nieporozumień – dotyczących organizacji głosowania dla Polonii na Cyprze. Jedno z nich wraca regularnie: czy ambasada powinna zapewnić autokary z turystami do komisji w Nikozji?

Zacznijmy od podstaw: ani ambasada, ani konsulat nie mają obowiązku organizowania transportu na wybory. Co więcej – żadne przepisy prawa nie przewidują takiego obowiązku w przypadku głosowania za granicą.

W Polsce rzeczywiście wygląda to inaczej: tam obowiązek zapewnienia transportu mają gminy, ale tylko w konkretnych sytuacjach. Chodzi m.in. o miejscowości bez transportu publicznego lub oddalone o ponad 1,5 km od lokalu wyborczego. Takich rozwiązań nie przewidziano dla obywateli za granicą.

Dlaczego nie dotyczy to Cypru?

Bo przepisy muszą być jednakowe dla wszystkich Polaków na emigracji. Czy wyobrażamy sobie, iż państwo polskie miałoby zapewnić dowóz jednej osoby oddalonej o 500 km od najbliższej komisji w Norwegii, Chinach czy Rosji? Zasady muszą być uniwersalne, a nie dostosowane do konkretnej wyspy czy kraju.

Jeden lokal wyborczy – wystarczy?

Wciąż powtarza się zarzut, iż na Cyprze powinna działać więcej niż jedna komisja. Jednak dane z poprzednich głosowań pokazują, iż jedna komisja w Nikozji w zupełności wystarcza:

• Wybory prezydenckie 2015:
  • I tura – 140 kart
  • II tura – 135 kart

• Wybory prezydenckie 2020:
  • I tura – 404 karty
  • II tura – 515 kart

• Wybory parlamentarne 2023 – 2403 karty (rekord!)

• Wybory do PE 2024 – 193 karty

• Wybory prezydenckie 2025:
  • I tura – 984 karty

To pokazuje, iż liczba głosujących zmienia się dynamicznie i jest trudna do przewidzenia. Ministerstwo Spraw Zagranicznych nie otwiera więc kilku komisji „na wszelki wypadek”.

A co z rosnącą liczbą turystów?

To prawda – z roku na rok coraz więcej Polaków odwiedza Cypr. W 2015 roku było ich nieco ponad 50 tysięcy, a w 2024 – już ponad 337 tysięcy. Stanowią dziś aż 8,3% wszystkich turystów na wyspie. Ale to nie oznacza, iż będą głosować – bo turyści najczęściej nie mają zaświadczeń o prawie do głosowania i traktują pobyt wakacyjnie, a nie obywatelsko.

W 2024 roku liczba Polaków na wyspie była rekordowa, a mimo to do urn w Nikozji poszło tylko 193 wyborców. To najlepiej pokazuje, iż liczba turystów nie przekłada się na frekwencję.

Co z autokarami?

Podczas I tury wyborów prezydenckich Cypr24 zorganizował transport z rejonów turystycznych. Ogłoszono zapisy, jednak chętnych było zbyt mało – wynajem autokaru nie miał sensu ekonomicznego. Pomysł częściowo upadł.

Z drugiej strony – wielu Polaków na Cyprze organizuje prywatne przewozy – może ktoś z nich podjąłby się komercyjnego przewozu w dniu wyborów? Cypr24 chętnie pomoże nagłośnić taką inicjatywę.

Sprawna komisja = brak kolejek

Warto dodać, iż komisja w Nikozji została w tym roku powiększona – większy lokal, więcej członków, dodatkowe urny. Według szacunków choćby 3 000 osób może zagłosować bez problemów i bez kolejek.

Dla tych, którzy przez cały czas nie wiedzą, jak dotrzeć na miejsce – przygotowaliśmy praktyczny poradnik jak dojechać do komisji wyborczej komunikacją publiczną. Można go przeczytać na www.cypr24.eu/jak-dojechac-na-wybory-w-nikozji-1-czerwca

FAQ

Czy ambasada powinna dowozić ludzi na wybory?
Nie – polskie prawo nie przewiduje takiego obowiązku dla zagranicy.

Dlaczego nie ma kilku komisji na Cyprze?
Bo liczba głosujących bywa bardzo różna i trudno przewidzieć frekwencję – od 140 do 2400 osób.

Czy mogę liczyć na transport z hotelu?
Nie, ale jeżeli pojawi się oferta komercyjna od prywatnych przewoźników – pomożemy ją nagłośnić.

Czy komisja w Nikozji poradzi sobie z dużą liczbą wyborców?
Tak – została rozbudowana i odpowiednio przygotowana.