CCS – wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla
CCS (ang. Carbon Capture and Storage) to technologia polegająca na wychwytywaniu CO₂ powstającego podczas procesów przemysłowych lub produkcji energii i jego trwałym składowaniu pod ziemią. Jest to najważniejsze rozwiązanie dla sektorów przemysłu, których emisji nie da się łatwo uniknąć lub ograniczyć, np. w produkcji stali, cementu, czy przemyśle chemicznym.
Główne metody składowania CO₂ w ramach CCS to:
- podziemne formacje geologiczne (w tym zużyte pola naftowe i gazowe),
- głębokie warstwy wodonośne (akwifery solankowe),
- wychwytywanie w połączeniu z zatłaczaniem do pokładów węgla.
CCU – wychwytywanie i wykorzystanie dwutlenku węgla
CCU (Carbon Capture and Utilization) to technologia, która umożliwia nie tylko wychwytywanie dwutlenku węgla, ale także jego późniejsze wykorzystanie jako surowca w różnych procesach przemysłowych. Dwutlenek węgla w tym modelu nie jest odpadem, ale cennym zasobem używanym m.in. do produkcji:
- paliw syntetycznych,
- chemikaliów przemysłowych,
- materiałów budowlanych (np. betonu),
- nawozów dla rolnictwa.
CCU wspiera ideę gospodarki cyrkularnej, ograniczając zapotrzebowanie na tradycyjne surowce i emisję CO₂ do atmosfery.
CCUS – integracja wychwytywania, wykorzystania i składowania CO₂
Technologia CCUS (Carbon Capture, Utilization and Storage) to połączenie dwóch poprzednich koncepcji. Umożliwia zarówno wykorzystanie wychwyconego dwutlenku węgla w przemyśle (CCU), jak i trwałe składowanie go pod powierzchnią ziemi (CCS). CCUS pozwala elastycznie decydować, czy CO₂ będzie cyrkularnie wykorzystywany gospodarczo, czy trwale usuwany z obiegu atmosferycznego.
CCUS jest uznawana za jedną z najbardziej efektywnych technologii ograniczania emisji w długiej perspektywie.
Znaczenie CCS, CCU i CCUS dla Polski i UE
Dla Unii Europejskiej technologie CCS, CCU oraz CCUS mają ogromne znaczenie w kontekście osiągnięcia neutralności klimatycznej. Są one szczególnie istotne dla państw z gospodarką opartą na paliwach kopalnych – takich jak Polska, umożliwiając im skuteczne osiąganie celów klimatycznych.
W Polsce, ze względu na dużą rolę węgla w miksie energetycznym, szczególnie istotna może być implementacja technologii CCS i CCUS w sektorze energetycznym oraz przemyśle ciężkim.
Podsumowanie
Technologie CCS, CCU oraz CCUS to najważniejsze rozwiązania wspierające ograniczenie emisji CO₂. Ich rozwój jest niezbędny dla skutecznej transformacji energetycznej, pozwalającej gospodarce na osiągnięcie neutralności klimatycznej.
