CBA. Likwidacja
Centralne Biuro Antykorupcyjne ma zostać zlikwidowane 1 maja 2026 roku – wynika z najnowszego projektu ustawy opublikowanego na stronach Rządowego Centrum Legislacji.
To już druga próba wprowadzenia regulacji, które zakładają zakończenie działalności tej instytucji.
Poprzedni projekt z grudnia 2024 roku
Pierwszy projekt dotyczący koordynacji działań antykorupcyjnych i likwidacji CBA został przyjęty przez rząd 10 grudnia 2024 roku. Wówczas przewidywano, iż Biuro przestanie istnieć 1 lipca 2025 roku. Ustawa nie trafiła jednak do Sejmu – prezydent Andrzej Duda zapowiedział bowiem, iż nie podpisze dokumentu w tej formie.
Gdzie trafią zadania CBA?
Zgodnie z nowym projektem, podobnie jak w wersji z 2024 roku, zadania likwidowanego CBA mają zostać przejęte przez:
- Policję, w której powstanie Centralne Biuro Zwalczania Korupcji,
- Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
- Krajową Administrację Skarbową, odpowiedzialną m.in. za badanie oświadczeń majątkowych.
Projekt ustawy określa również zasady koordynacji działań antykorupcyjnych oraz szczegóły prowadzenia tzw. osłony antykorupcyjnej.
Dodatkowe zmiany w ustawach
Nowa wersja dokumentu zawiera zmiany wynikające z planowanej likwidacji Biura w szeregu innych ustaw, m.in.:
- o ochronie ludności i obronie cywilnej,
- o rynku pracy,
- o doręczeniach elektronicznych,
- o udziale Polski w unijnym systemie rejestracji podróżnych.
Znalazły się tam także drobne poprawki w przepisach dotyczących pracy cudzoziemców, świadczeń dla stulatków czy usuwania skutków powodzi. Z projektu usunięto natomiast nieaktualne już zapisy, np. związane z polską prezydencją w Radzie UE w pierwszej połowie 2025 roku.
Finansowanie i podział środków
Budżet państwa na 2026 rok przewiduje dla CBA 334,7 mln zł. Po likwidacji środki mają zostać podzielone proporcjonalnie do przejętych zadań:
- 73% trafi do policji,
- 15,5% do ABW,
- 11,5% do KAS.
Przeniesienie funkcjonariuszy i pracowników
Obecnie w CBA pracuje ok. 1300 funkcjonariuszy i 200 pracowników cywilnych. Projekt ustawy zakłada, że:
- 950 funkcjonariuszy i 200 pracowników cywilnych przejdzie do CBZK,
- 300 osób zostanie przeniesionych z innych jednostek policji,
- po 150 etatów zasili KAS i ABW,
- część funkcjonariuszy skorzysta z uprawnień emerytalnych.
Polityczne tło decyzji
Likwidacja CBA została wpisana do umowy koalicyjnej partii tworzących obecny rząd. Nowa data – 1 maja 2026 roku – ma umożliwić sprawne przeprowadzenie reorganizacji instytucji i podziału zadań.