1 dzień temu
Lider populistycznego ruchu ANO, Andrej Babiš, podpisał porozumienie koalicyjne z dwiema eurosceptycznymi partiami, zapowiadając wyraźny zwrot w czeskiej polityce wewnętrznej i zagranicznej. Nowa większość parlamentarna ma odejść od dotychczasowego kursu proeuropejskiego i prorządowego wobec Ukrainy.
Andrej Babiš, były premier Czech w latach 2017–2021, zawarł porozumienie z Partią Kierowców oraz skrajnie prawicową SPD (Wolność i Demokracja Bezpośrednia). Trzy ugrupowania dysponują łącznie 108 mandatami w 200-osobowej Izbie Poselskiej, co daje im samodzielną większość. Sformowanie nowego rządu ma nastąpić do połowy grudnia 2025 roku.
Kluczową zapowiedzią lidera ANO jest zakończenie rządowej pomocy dla Ukrainy. Babiš zadeklarował zamknięcie programu dostaw amunicji dla Kijowa, finansowanego przez Czechy oraz partnerów zagranicznych, i przekierowanie tych środków „na potrzeby czeskich obywateli”.
To radykalna zmiana w porównaniu z polityką poprzedniego centroprawicowego rządu, który kładł nacisk na dyscyplinę budżetową i silne wsparcie dla Ukrainy w obliczu rosyjskiej inwazji. Decyzja koalicji może wpłynąć na europejską solidarność w kwestiach bezpieczeństwa i obrony w czasie trwającego konfliktu.
Nowy rząd planuje uchwalenie budżetu na 2026 rok i wywieranie wpływu na następny szczyt przywódców UE. Jego polityka może doprowadzić do długotrwałych konfliktów prawnych i politycznych z Brukselą, szczególnie w zakresie regulacji klimatycznych i energetycznych.
Konfrontacja z Unią Europejską
Nowa koalicja zapowiada otwarty sprzeciw wobec unijnej polityki klimatycznej. Babisz zobowiązał się do odrzucenia Zielonego Ładu i dekarbonizacji, nazywając te inicjatywy „nieakceptowalnymi” i „niemożliwymi do utrzymania”. Koalicja zamierza również zablokować unijny cel wycofania silników benzynowych do 2035 roku.
Premier zapowiedział także odrzucenie planowanego unijnego systemu zasiłków dla gospodarstw domowych, który ma wejść w życie w 2027 roku, co grozi konfliktem prawnym z Brukselą.
Partia SPD, jeden z koalicjantów Babisza, jawnie opowiada się za wystąpieniem Czech zarówno z Unii Europejskiej, jak i NATO, co budzi obawy o przyszłe zaangażowanie Pragi w struktury euroatlantyckie.
W czeskiej polityce wybuchła wewnętrzna debata nad potencjalnymi nominatami rządowymi z Partii Kierowców, wobec których pojawiły się zarzuty o skandale rasistowskie, co zagraża stabilności rozmów koalicyjnych.
